خاستگاه و تكامل پرورش اسب
ازنظر تكاملی طبق یافتههای فسيلی، منشأ اسبهای امروزی از پستاندار كوچكی تحت عنوان ائوهيپوس كه شباهت زيادی به روباه داشته و مربوط به حدود ششصد ميليون سال قبل، يعنی دوران ائوسن ازنظر زمینشناسی است و چنين برمیآید كه ازنظر تكاملی اسبهای امروزی در طی میلیونها سال از اين پستاندار كوچک منشأ گرفتهاند.
قد اين جانور در حدود ۳۰ الی ۳۵ سانتيمتر بوده و گسترش جهانی داشته است. بدن آن گرد و دارای پشتی خميده بوده و در هنگام راه رفتن از كف پنجههای خود استفاده میکرده است. در اندام حركتی قدامی خود ۴ انگشت و در اندامی خلفی خود ۳ انگشت داشته است. حدود ۱۳ نوع از اين جاندار در بخشهای مختلف آمريكای شمالی و انگلستان، سوئیس، فرانسه و بلژيک يافته شده است.
محصول مرتبط: اصول نوین و کاربردی پرورش و نگهداری اسب |
بنا بر كشفيات بهعملآمده نهتنها طويل شده و نيز كاهش تعداد تدريجی اندامهای حركتی اسب استنباط میشود، بلكه تغييراتی كه بهصورت طولانی شدن گردن و جمجمه همراه با تغيير عادات چرا كردن (مانند خوردن میوههای آبدار كه در بالای سطح زمين رشد میکنند) به رژيم علفخواری (خوردن علفهای خشبی و سخت از سطح زمين) ایجادشده را میتوان برگرفت. گرچه اولين فسيل يافت شده از ائوهيپوس به ثبت رسيده است، ولی به جرأت میتوان گفت كه اين جانور كوچک اندام از يک دودمان اصلی پستاندار كه دارای ۵ انگشت بوده تکاملیافته است.
پس از گذشت میلیونها سال انواع تکاملیافته اين حيوان (حدود ۵۷ ميليون سال) بنام تک سُميان دوران پليوسن تحت نام پليوهيپوس شكل گرفتهاند.
یافتههای باستانشناسی در ايران توسط آقای ماكنم، يكی از معاونان دومرگان باستانشناس معروف، فسيل يک نوع اسب تحت عنوان هيپاريون در سال ۱۹۰۴ ميلادی در ناحيه مرزه چال مراغه به دست آمده است كه مربوط به اواخر دوران سوم زمینشناسی يعنی پليوسن و قبل از فوران آتشفشان سهند (بيش از یکمیلیون سال قبل) میباشد.
با آغاز دوره يخبندان در كره زمين و تغييرات جوی انواع مختلف پليوهيپوس مهاجرتهای گستردهای به قارههای قديم (آسيا، اروپا و آفريقا) آغاز كردند. بنا بر دلايلی كه هنوز روشن نيست قاره آمريكا بهطور ناگهانی و پس از قطع ارتباط آن با قارههای قديم، از وجود پليوهيپوس پاک گرديد.
انواع مختلف پليوهيپوس در طی مهاجرتهای خود در بخشهای آفريقا و اروپا و آسيا پراكنده شدند و منشأ انواع مختلف گورخر، خر و چهار تيپ از اجداد اوليه اسبهای امروزی گرديدند؛ بنابراین اسبهای امروزی دارای چهار جد اوليه هستند و ازنظر تاريخی فلات ايران منطبق بر محدوده جغرافيائی پراكندگی دو نوع از انواع چهارگانه اين اجداد محسوب میشود.
اسبهای نژاد تركمن و كاسپين موجود در اين سرزمين پس از گذشت قريب به یک میلیون سال از پيدايش آن دو نوع اجداد اوليه اسب، هنوز بهعنوان شبیهترین اسبهای موجود در جهان به اجداد فوق محسوب میشود و مورد توجه خاص جهانيان و پرورشدهندگان اسب قرار گرفته است.
چگونه اسب مناسب برای پرورش انتخاب كنيم؟
اسبهایی كه اشكال اندام و يا اخلاقی دارند:
در چندین سال گذشته توليد و پرروش اسب پيشرفت شايانی كرده است. اسبهای ورزشی امروزه از كميت قابلتوجهی برخوردارند. عليرغم اين نكات بايد بدانيم كه هيچ اسبی كامل نيست. همه آرزوی داشتن اسبی كامل داريم، ولی پيدا كردن آن چندان هم ساده نيست. هنر تربيت اسب پی بردن به توانايیهايی بالقوه اسب و پرورش آن تا حد ممكن است. بايد بدانيم كه چگونه و تا چه اندازهای میتوانيم به نقایص اخلاقی و اندامی اسب پی ببريم. اين آگاهی نياز به تجربهای فراوان و كار كردن سالهای متمادی با اسبهای مختلف دارد.
بايد بدانيم كه تربيت هر اسب با اسب ديگر متفاوت و دارای راز و رمز خاصی است. ولی چهارچوب كلی آنهمين اصول اوليه تربيت اسب است كه دربارهاش بحث كرديم. بههرحال روشهايی وجود دارند كه درباره نحوه كار با اسبهایی كه خوشاخلاق نيستند و نقصی در اندامشان وجود دارد، بحث میکنند. معنی اين بحث اين نيست كه مبانی اصول اوليه ناديده گرفته میشوند بلكه عليرغم مشكلات، فقط ممكن است اين اصول جابهجا شوند.
- بداخلاقی در اسبها
اسب با خصوصيات اخلاقی و اندام خاصی خود به دنيا میآيد. با استفاده از اصول صحيح آموزش و محيط سالم میتواند اسب را برای سواری دادن به كار كشيد. از طرف ديگر چنانچه روش آموزش و نگهداری غلط در پیشگرفته شود، نتيجه عكس آنچه گفته شد خواهد بود. اصلاح مشكلات طبيعی اسب مشكل است. تجربه ثابت كرده است كه عليرغم صرف وقت و تلاش مضاعف چنانچه موفقيتی مناسب به وجود آيد مشكل نهفته خودنمايی خواهد كرد.
- اسب عصبی
اینگونه اسبها در روبرو شدن با موقعيتهای غيرمعمول از قبيل صدای غريب و حركتهای سريع و يا پرچم رم میکنند. اینگونه اسبها در اثر كار دقيق و نگهداری صحيح و حوصله آرام میشوند.
اگر اسب در حرکت عصبی است و يا از اشياء روی زمين رم میکند، كار بسيار مشكل خواهد شد. تجربه ما نشان داده كه اینگونه اسبها هرگز کاملاً آرامش پيدا نمیكنند. مربی فقط بايد محدوديتها را در نظر بگيرد و برعكس حساسيتهای زيادی و يا عصبيتهای خاصی میتواند مورد استفاده قرار بگيرد. خود من ترجيح میدهیم با اسبی سرحال، اگرچه كمی عصبی و نگران كار كنم تا اسبی تنبل.
اسب عصبی برای سواركاری باحوصله بدون حركت اضافه و آرام روی اسب، هديهای آسمانی است. چنين اسبی كمترين اثرها را نياز دارد و سوار هم كه آرامش خود را روز او حفظ میکند و زمانی میرسد كه اسب اثر ساِق را پذيرفته و به جلو رانده میشود. در اين بازی برنده سواركار باحوصله است ولی سوارکار بیحوصله هيچگاه نبايد اسب عصبی سوار شود.
- اسب تنبل
اسب تنبل سوار را به جنون میكشد! در ابتدا میبايست پی برد كه اسب ذاتاً تنبل است يا اینکه دلایلی باعث اين تنبلی است. بهعنوانمثال، ممكن است اسب به آمادگی مطلوب نرسيده باشد. مثلاً چاق يا لاغر باشد، بيمار بوده و يا اثرهای سوار را نمیفهمد. بهتر است اسب تنبل را همراه با اسبی چالاک به صحرا ببريم. اگر او همچنان ميل به حركت نداشت، سوار اثرها را قویتر كند؛ و در موقع مناسب او ضربات مقطع و شديد شلاِق را به كار خواهد گرفت و اگر اسب به جلو پريد بايد او را نوازش كرد. اين تمرين بايد تا آنجا كه تكرار شود تا اسب منظور سوار را دريافته بهسادگی به اثرها جواب دهد. مهم اين است كه سوار اسب را به حركت به جلو وادار كند. او میبايست اين فشارها را بهمرور كاهش دهد تا اسب را نسبت به آنها بیتفاوت نشود.
محصول مرتبط: آشنايی با تشريح و فيزيولوژی اندامهای مختلف دام، طيور و آبزیان |
- اسب کلهشق
اینگونه اسبی قادر به تحرک و اعمال قدرت است و مايل نيست آنها را در خدمت سوارکار بیتفاوت بگذارد. نكته اینجاست كه اسب پی ببرد سوار آنقدرها خبره و مصمم نيست. اسب بهسرعت به اين موضوع پی برده و سردست میزند و مشكل بتوان اين حركت را از سرش انداخت. برای حل اين مشكل سواری مورد نیاز است كه به زين چسبيده و بدون اینکه اسب اجازه نافرمانی بدهد او را به جلو هدايت كند. بهمحض اطاعت اسبسوار بايد او را نوازش كرده و اطمينان اسب را جلب كند. بهمحض اینکه سوار احساس كند اسب میخواهد رم كند و يا سردست بزند، بايد يكی از دستجلوها را كشيده و مانع حركت او شود و دقت كند كه حركت طولانی نباشد، چه ممكن است اسب روی سواركار بغلتد.
- نامتناسب بودن اندام اسب
امروزه اسبهايی كه دارای مشكلاتی در اندام هستند بهندرت برای فروش بهعنوان اسب ورزشی ارائه میشوند. اگر اين عدم تناسب فقط مربوط به ضعف دستوپاها و مفاصل باشد، با مراقبت و پيگيری و حفاظت میتوان اين نقاط ضعيف آنها را همراه با پرورش ساير اندامها پروراند. البته گفتن اين مطلب بسيار ساده و عمل آن بسيار مشكل است.
- نامتناسب بودن گردن اسب
امروزه اين اسبها كمتر برای فروش ارائه میشوند. اگر علاوه بر نامناسب بودن گردن فک پايين هم سنگين و بزرگ باشد، احتمال درست كردن چنين اسبی خيلی ضعيف است. بزرگی و سنگينی فک پايين به اسب اجازه نمیدهد وارد آبخوری شود. چراکه استخوان بزرگ فک پايين روی گردن فشار آورده و اجازه فعاليت را از آن میگيرد. ما پيشنهاد میكنم با چنين اسبی كار نشود.
بعضی از اشكالات گردن مثل شكستگی از مهره سوم ناشی از دستهای خشن سواركار است، به هنگام تربيت اسب جوان يا اسبی كه در اثر بد سواری خرابشده است، بايد پيرو همان اصولی بود كه اسب از عقب به جلو درست میشود، نه اینکه روی سر و گردن او فشار آورده و آنها را از كار بیاندازیم.
اسبهايی كه دارایی گردن قوی هستند معمولاً برقراری تماس با دهان آنها مشكل است. برای تربيت اینگونه اسبها بايد تلاشی مضاعف داشت و برنامه آموزشی طولانیمدت و سخت از جهت سواركار – برای آنها در نظر گرفت. اگر قصد داشته باشيم آنها را زود به بهرهبرداری برسانيم موجب شكستن گردن از مهره سوم میشويم. وقتیکه اسبسر و گردن خود را جلو و پايين كشيده به دنبال آبخوری میرود میتوان آموزش او را ادامه داد. اگر از اسبی با اين خصوصيات خيلی زود بخواهيم سر و گردن را افراشته كند، عضلات ناحيه جدوگاه او لقتر شده و ديگر اصلاح نمیشود.
اين نوع گردن انعطافپذير است میتواند آن را جمع كرد و يا بهطرفين انحناء داد كه باعث جابجایی گردن شده و شانه خارج را بهطرف خارج متمايل میکند. راندن اینگونه اسبها به جلو بسيار مهم است. اگر اسب آبخوری را قبول نمیكند، آبخوری كلفتتری استفاده كنيد. در حرکت روی قوسها اثرهای دست و وزن و پای خارج قویتر باشند. برای ريشهكنی اين نقيصه بايد عضلات زيرين گردن را قوی كرد و با راندن اسب به جلو و واداشتن او برای كشيدن سرو و گردن به جلو و پايين اين امر ميسر است.
- اسب گردن گوزنی
عضلات زيرين اینگونه گردن بسيار بزرگ هستند. برای اسبی اینچنین كشيدن گردن بسيار مشكل است. بايد عضلات زيرين گردن را آب كرده و عضلات بالائی را پرورش دهيم و میتوان اسب را با بغلبندهایی كه پايينتر بستهشدهاند و يا تعليمی ثابت كه سر او را پايين نگه میدارد سوار شد. اینگونه اسبها كمر منقبض دارند. كار روی كاوالتی و پرشهای ژيمناستيكی برای نرم كردن كمر آنها بسيار مفیدند.
- شكل غلط كمر
اسبهايی كه طول كمر آنها – كوتاه يا بلند – غلط است همواره از آن دستهای نيستند كه برای كار مشكل داشته باشند. اسبهايی كه كمر آنها بلند است معمولاً خوشسواری هستند. اگر عضلات كمر آنها بين جدوگاه و تهیگاه بهخوبی پرورانده شده باشند، مشكلی برای كار نخواهند داشت و برعكس کمر بلند و نرم مزيتی است برای تربيت او. بههرحال اگر كمر آنقدر بلند باشد كه پاها نتوانند خود را به مركز ثقل برسانند، طول گامها كوتاه شده و اینگونه اسبها برای درساژ مناسب نيستند، ولی برای پرش و سهروزه مناسبترند، چراکه در صورت ارتكاب اشتباهی، از كمر خود بهعنوان ستونی متعال كننده كمک میگيرند. بايد به هنگام شروع آموزش چنين اسبی در نظر داشت كه، کمر بلند را نمیتوان با آموزش كوتاه كرد، فقط میتوان با نيم توقف و حركتهای انتقالی متوالی در تمرينها شلنگهای او را كشيدهتر كرد.
- كمر كوتاه
بديهی است كه پای اینگونه اسبها بهراحتی به زير آمده و تجمع آنها سادهتر است. از طرف ديگر آنها همواره با مشكل كمر مواجهاند. كمر كوتاه نيازمند گردن بلند است تا به نرمش آن كمک كند. اگر طول گردن اسب بلند نباشد در عمل مشكل بتوان پاهای اسب را به زير كشيد. اینگونه اسبها خوش سواری نيستند. اسبهای كمر كوتاه فقط زمانی به حداكثر توان ورزشی میرسند كه سوار توجه خاصی به تمرينهای به جلو و پايين كشنده مبذول كرده و دستهای بسيار نرمی داشته باشد.
- اسبی كه عقبش بلندتر از جلوست
ازآنجاکه اسبهای جوان هنوز به كاملترين مرحله رشد نرسيدهاند، معمولاً عقبشان بلندتر از جلوشان و در نتيجه وزن روی دستهايشان میافتد. اگر پس از رشد كامل اين نقيصه برطرف نشود اینچنین اسبی برای درساژ مناسب نيست. برای پرش نمیتوان آن را نقص بهحساب آورد، چراکه اسبهای «هالاوآلا» برنده مدالهای المپيک شدهاند.
در تمرينها نبايد از اين اسبها خواسته شود كه در زمان طولانی با سر پايين و كشيده حرکتکننده، حتی در زمان استراحت هم بايد برای حفظ تعادل سرو گردن را كمی بالاتر بگيرند.
- كپلهای افتاد يا بُز كپل
زاويه مفاصل خرگوشی اینگونه اسبها حاده است و نمیتوان آنها را آنقدر پرورش داد كه قوی شده و نهايت فعاليت را داشته باشند. آنها مناسب پرش نيستند و برای درساژ هم بايد با احتياط بهطرف آنها رفت. اینچنین اسبهايی، پاهای خود را بهراحتی به زير میكشند ولی فشار مضاعفی روی كمر خود وارد میکنند كه مشکلزاست. آنها را همواره بايد باقدرت و حداقل تجمع به جلو حركت داد.
- نقص در پاهای اسب
آموزش اين اسبها محتاطانه است. سوارکار بايد چگونگی كار با اين اسبها را دقيقاً برنامهريزی كرده باشد. هر دو نقيصه به يكسان فشار بیشازاندازه بر روی مفاصل خرگوشی وارد میکنند.
هر دو گونه بايد تمرينهای تجمعی محدود داشته باشند. تجربه به من نشان داده كه با اسب مفصل گاوی میتوان بيشتر كار كرد، چراکه فرسايش اين نوع مفاصل كمتر از بقيه انواع مفاصل خرگوشی هستند.
با تمرينهای روی دو محور و شانه به داخل میتوان تعادل برقرار كرد، اما مشكل بتوان به درجاتی از موفقيت اطمينان داشت. در جایی كه میتوان با اسب سالم كار كرد، بهتر است از كار كردن يا خريدن اسبهايی كه مشكل اندامی و اخلاقی دارند بپرهيزيم.
استانداردهای محل نگهداری و پرورش اسب
محل نگهداری اسب
اصطبل: از آنجائی كه اسب بيشتر اوقات شبانهروز را در اصطبل بسر میبرد محل نگهداری او بايد دارای شرايط زير باشد:
- آفتابگیر باشد تا هم خود اسب و هم محيط اطراف او در معرض تابش نور خورشيد بوده و در معرض امراض ناشی از عدم تابش نور قرار نگيرد. اسب بهطور مداوم خود را تخليه میکند و محيطی مناسب برای رشد و نمو میکروبها به وجود میآورد و ميكروب امراضی از قبيل كزاز در محيط آلوده اصطبلی بدون نور آفتاب، بهراحتی زندگی میکنند.
- دارای فضای كافی بوده تا اسب بهراحتی در آن گردش كرده و بخوابد و بلند شود. اسبها در صورت احساس امنيت و داشتن فضای كافی بهراحتی میخوابند.
- حرارت ثابتی داشته باشد.
- ديوارهای آن از مصالحی ساختهشده باشد كه در اثر سايش اندامهای اسب با آنها، او را زخمی نكند.
- آخورها و كف آن قابل شستشو باشد و هر چند روز یکبار بخصوص آخورها، تميز شوند. بستر نرم و پوشيده از كلش يا خاکاره باشد تا بهراحتی قابلحمل و نقل بوده و هرچند روز یکبار تعويض شوند.
- درب و يا دربها بهاندازه كافی فضا برای ورود و خروج اسب داشته باشند.
- حصارهای بين اتاقکها طوری تعبيه شوند كه اسبها بهراحتی يكديگر را ديده و از مصاحبت با يكديگر لذت ببرند.
مزرعه، پادوک يا مرتع: اسبها بايد مدتی آزادانه در مرتع، مزرعه، پادوکها رها باشند. گذشته از علف كه غذای طبيعی اسب است، وقتگذرانی در محوطه باز به او آرامش میدهد. بعضی از اسبها بهطور دائم آزاد هستند و برخی به تناوب، هفتهای يا ماهی را آزادانه سر میکنند. اسبهای درون اصطبلی كه تمام مدت هم زير فشار كار هستند معمولاً تعطيلات خود را در محوطه آزاد میگذرانند. مهم نيست اسب چه مدت آزاد باشد، مهم اين است كه اطمينان داشته باشيم حصار محوطهای كه در آن رهاشده ايمن است.
آنچه را كه بايد در فضای آزاد مدنظر داشت، قبل از آنكه اسب را رها كنيم نكاتی زير است:
- حصار اسب
دو نكته اساسی در رابطه با حصار وجود دارد، اول اينكه به اسب آسيب نرساند، دوم امكان فرار نداشته باشد. حصاری كه بهدرستی تعبيه نشده است، اسب را به مخاطره انداخته، به او آسيب هم میزند. هر حصار ناامنی ممكن است باعث شود تا اسب با پريدن از روی آن، شكستن آن يا فشار و پائين كشيدن آن، فرار كند.
حصارهایی كه پايههای عمودی و اتصالهای افقی چوبی دارند.
اين نوع حصارها گرانترین و بهترين نوع حصار محسوب میشوند. در اين نوع حصارها دو يا سه نرده روی دوپایه نصب میشوند. اين نوع حصارها پس از نصب بايد بهدرستی نگهداری شده و هر پايه يا نرده شكسته بلافاصله ترمیم و يا جايگزين شود. چوبهای اين نوع حصار بايد ايزوله شوند تا در مقابل هوا و جويدن اسب مقاومت كنند.
- پايههای چوبی و سيم
هزينه اين نوع حصارها كمتر است. ممكن است رديف بالا را نرده چوبی استفاده كرد و يا سه يا چهار رديف سيم از روی هر پايه عبور داد. سیمها بايد بهخوبی كشيده شده و روی هر يک از پایهها محكم شوند. ارتفاع سيم رديف زيرين از زمين در حدود ۴۵ سانتيمتر است تا اسب نتواند دست و پای خود را از زير رد كرده و گير بيفتد. اگر ارتفاع سيم زيرين بیشازحد باشد، ممكن است اسبسر خود را هم از زير آن رد كند.
- حصارهای الكتريكی
اين نوع حصارها بيشتر برای تفكيک استفاده میشود و زمانی كاربرد دارد كه اسب از وجود آن آگاه بوده و به عملكرد آن پی ببرد.
در اين نوع حصارها احتمال خطر برای انسان و بخصوص اطفال وجود دارد. بهترين روش نمايان كردن چشمانداز آن است كه در فواصلی علامتی از پارچه يا پلاستيک به آن وصل میکنند.
- درختچه
اين نوع حصار بايد بهاندازه كافی انبوه باشد تا امكان فرار را از اسب بگيرد و درعینحال بايد در تعبيه درختچههایی استفاده كرد كه سمی نبوده و تيغ و خار آنها اسب را به خطر نياندازد. از اين نوع حصارها بهعنوان سرپناه هم میتوان استفاده كرد.
- ديوار
عرض و ارتفاع اين ديوارها بايد طوری باشد كه هم جلوی پريدن اسب از روی آنها را گرفته و هم در اثر لگدزدن نريزد.
محصول مرتبط: خلاصه آزمايشات اصول تغذيه دام |
حصارهای نامناسب برای پرورش اسب
- حصارهای توری
اين نوع حصارها اسب را ترغيب میکنند كه دست يا پای خود را داخل آن فرو كرده و گير بيفتد.
و یا حصارهایی كه پایههای نرده مانند نوکتیز دارند و نردههای آنهم سيمی است، سرهای نوکتیز پایههای اين نوع حصارها اسب را زخمی میکنند.
- سیمخاردار
از اين نوع حصارها در اغلب مراتع استفاده میشود. اگر اسب خود را برای خاراندن به خارهای اين سيم بمالد زخمی میشود. اگر از اين نوع حصار استفاده كرديد بايد از استحكام سیمها بهطور دائم اطمينان داشته باشيد. سیمها بايد محكم و کاملاً كشيده شده باشند. اگر سيم از جای خود رها و آزاد شود، به دور دست و پای اسب پيچيده و آن را بهشدت زخمی میکند. اطراف خارجی حصار هم بايد بهطور دائم مراقبت شود تا علوفه در دسترس اسب به هنگام كشيدن سرش به بيرون برای چريدن آنها سمی نبوده و آسيبرسان هم نيستند. هر نوع نارسائی در حصار بايد فوراً برطرف شود.
- دروازه
دروازه بايد بهاندازه كافی عريض باشد تا اسبها و خودروها بهراحتی از آن عبور كنند و همواره در شرايط مناسب باشد تا در استفاده از آن بهزحمت نيفتيم. دروازه بايد طوری تعبيه شود كه انسانها به عبور از روی آن تشويق نشوند. اینگونه دروازها گاهی از لولا و يا از جا در رفته غیرقابل استفاده میشوند. چفتها بايد بالا و پائين تعبيه شود تا در لنگر نياندازد.
موقعيت قرار گرفتن درب ورودی برای دسترسی بسيار اهميت دارد. درب ورودی كه رو به جادهای پر رفتوآمد تعبیهشده چندان قابلتوجه نيست. برای عبور و مرور اسبها ايجاد خطر كرده و دزدی اسب را هم سادهتر میکند.
دسترسی به درب ورودی بايد راحت، ساده و دارای امنيت كافی باشد.
- تغذيه اسب برای پرورش اسب
اسبی كه تشنه و يا گرسنه است و يا بد تغذيه میشود هیچگاه بهدرستی سواری نمیدهد. غذا بايد دارای دو خاصيت عمده باشد، حرارت بدن اسب را ثابت نگه دارد و انرژی لازم را برای زنده ماندن در درجه اول و سپس كارهای اضافه خواستهشده او را تأمین نمايد.
غذا بايد متناسب با كار و سن و وزن اسب بوده و تأمینکننده نيازهای رشد و انرژی او باشد. برای اسبی با متوسط ۱۰ سال سن و ۱۶۰ سانتیمتر قد و ۴۰۰ كيلو وزن كه در روز بين دو تا چهار ساعت كار میکند ۴ كيلو خوراک و ۴ كيلو جو كافی است. آب تميز و بهداشتی همواره بايد در دسترس اسب باشد. مگر به هنگام خستگی زياد و يا عرقدار بودن بدن.
آب ۶۰% وزن بدن را تشكيل میدهد و عامل جذب غذاست، ۷۸ تا ۸۲ درصد از خون را تشكيل میدهد. حرارت بدن را تنظيم و به دفع مواد زائد كمک میکند معده اسب نسبت به جثه او كوچک بوده و به تعدد دفعات غذا به مقدار كم به او فرصت هضم آسان و راحتتر را میدهد.
غذا بايد حاوی مواد ازتِ، چربی، مواد هيدرو كربنه، مواد معدنی و ویتامینها باشد. كه انواع صيفی (يونجه، شبدر، ذرت) غلات (جو، چاودار) و میوهها تأمینکننده نيازهای حياتی اسب میباشند.
پرخوری و يا كم خوری هر دو زیانآور هستند.
نكاتی در مورد تغذيه اسبهایی كه در مرتع و يا پادوک هستند:
اسبهایی كه در طول فصول سرد در مرتع به سر میبرند بايد تغذيه اضافی داشته باشند. گله عادت دارد در اطراف دروازهها و هرجایی كه خوراک باشد تجمع كند كه اين خود موردی است برای جنگودعوا.
محصول مرتبط: تغذیه و جیره نویسی دستی دام و طیور |
برای به حداقل رساندن اين موارد بايد به نكات ايمنی زير توجه داشت:
– به تعداد اسبها بايد ظروف خوراک تعبيه شود كه بهتر است يک ظرف هم اضافه باشد تا از سرشاخ شدن آنها با يكديگر جلوگيری كند.
– ظروف خوراک هرچه بيشتر از هم فاصله داشته باشند.
– بستههای علوفه هم تا حد ممكن از یکدیگر دور باشند.
– تعداد بستههای علوفه بيشتر از تعداد اسبها باشد.
– تغذيه يكی دو اسب در داخل گله ایمنتر است تا آنها را جدا كرده و در محل ديگری تغذيه كنيم.
– هرگز با ظرفی مملو از خوراک ميان گله اسبها نرويد.
– علوفههای سمی متنوعی وجود دارند كه خوردنش برای اسب كشنده است و میبایست هرگونه گياه سمی در اسرع وقت از مرتع و اطراف حصارها تا آنجا كه ممكن است جمعآوری و نابود شود.
– اگر مديريت نگهداری و مراقبت مزرعه، پادوک و يا مرتع قابلقبول باشد، محيطی امن آرام و ساكت برای آرامش و چرای اسبها آماده کردهاید.
برای تهیه محصولات مرتبط به اسب بر روی لینک قرمز رنگ کلیک بفرمایید. ↓ اسب |
برای تهیه بسته آموزشی جامع و کامل: اصول نوین و کاربردی پرورش و نگهداری اسب بر روی لینک قرمز رنگ کلیک بفرمایید. ↓ بسته آموزشی پرورش اسب |