آموزش پرورش مگس سرباز سیاه

 رشد سریع جمعیت جهانی و شهرنشینی منجر به افزایش تقاضا برای تولید مواد غذایی و مدیریت پسماندهای آلی شده است. از آنجایی که نیاز به مواد غذایی مفید همچنان در حال افزایش است، اطمینان از امنیت غذایی فعلی و آینده، کاهش تولید زباله و ترویج کشاورزی پایدار که شامل استفاده مجدد از پسماندها و ارزش‌گذاری ضایعات می‌شود، حیاتی است. در این مقاله از مجموعه مدیر دام به آموزش پرورش مگس سرباز سیاه می‌پردازیم.

استفاده از مگس سرباز سیاه، یک فناوری سبز در حال ظهور، نشان‌دهنده پتانسیل عظیمی در مدیریت زباله است. مگس سرباز سیاه می‌تواند به طور قابل توجهی طیف گسترده‌ای از ضایعات را کاهش دهد و به طور همزمان خوراک و روغن با ارزش دام، طیور و آبزیان را با ترکیب مواد مغذی بالا ارائه دهد.

مگس سرباز سیاه چیست؟!

 مگس سرباز سیاه (Hermetia illucens) حشره متعلق به خانواده (Stratiomyidae) و احتمالاً بومی آمریکای جنوبی است که البته در حال حاضر در بسیاری از مناطق جهان گسترش یافته است. از آنجا که این حشره برای جفت­گیری نیاز به سطوح بالای اشعه فرابنفش و دمای بالای ۲۴ درجه سانتی­گراد دارد، در مناطق سردتر به عنوان یک گونه غیرمهاجم به شمار می‌آید.

این حشرات از تماس با انسان اجتناب نموده عموماً آفت یا عوامل بیماری‌زا محسوب نمی‌شود. لارو این حشره به طور طبیعی در فضولات دام و طیور یافت شده و می‌تواند بر روی پسماندهای آلی مانند تفاله دانه قهوه، سبزیجات، تفاله گوجه‌فرنگی و ضایعات گوشت، ماهی و … رشد نموده و به گفته برخی محققان به طور طبیعی حاوی آنتی‌بیوتیک است.

ارزش غذایی مگس سرباز سیاه

مقدار ماده خشک لارو تازه این حشره نسبتاً بالا (بین ۳۵ تا ۵۰ درصد) بوده که این موضوع خشک کردن آن را نسبت به سایر فرآورده‌های تازه حاصل از حشرات ساده‌تر می‌نماید. آنالیز تقریبی لارو مگس سرباز سیاه نشانگر وجود ۴۱ تا ۴۳ درصد پروتئین خام، ۱۵ تا ۳۴ درصد عصاره اتری و حدود ۵۲۷۸ کیلوکالری در کیلوگرم انرژی خام بر اساس ماده خشک است. در تحقیقات مختلف مقدار کلسیم لارو این حشره بسته به مرحله زندگی متغیر بوده و از ۵ تا ۸ درصد ماده خشک گزارش شده است.

چرخه زندگی مگس سرباز سیاه

 مگس سرباز سیاه در چرخه زندگی خود پنج مرحله اصلی را طی می‌کند: مراحل تخم، لاروی، پیش شفیرگی، شفیرگی و بالغ. طولانی‌ترین مرحله از چرخه زندگی آن در مراحل لارو و شفیره سپری می‌شود، در حالی که مراحل تخم و بالغ نسبتاً کوتاه است. ماده‌ها بین ۵۰۰ تا ۹۰۰ تخم می‌گذارند.

به طور متوسط، تخم‌ها در چهار روز از تخم بیرون می‌آیند که این مدت زمان با توجه به فصل، منطقه و دما متفاوت است. در مرحله لاروی شش پوست‌اندازی وجود دارد و اندازه لاروها بین ۱.۸ تا ۲۰ میلی‌متر است و لاروهای ۲۰ میلی‌متری به عنوان لارو بالغ نامیده می‌شوند. لاروهای بیرون آمده از تخم‌ها بلافاصله شروع به تغذیه با انواع مختلف مواد آلی، از جمله کود حیوانی، میوه‌ها و سبزیجات در حال پوسیدگی و ضایعات غذایی می‌کنند و میزان مصرف به طور قابل‌توجهی پس از پوست‌اندازی سوم افزایش می‌یابد.

  هنگامی که لاروها به پوست‌اندازی روز ششم می‌رسند، تحت ملانیزاسیون قرار می‌گیرند و در نتیجه رنگی تیره‌تر از کوتیکول ایجاد می‌شود تا به شفیره تبدیل شود. در این مرحله حشره دستگاه گوارش خود را خالی می‌کند و تغذیه را متوقف می‌کند. سپس شفیره‌ها از منبع غذایی خود به محیط‌های خشک مهاجرت می‌کنند تا طی ۷ تا ۱۰ روز به شفیره تبدیل شوند.

مرحله شفیرگی که طی آن لاروها حداقل به مدت ۸ روز حرکت نمی‌کنند و غذا نمی‌خورند، با ظهور مگس بالغ پایان می‌یابد. مگس بالغ از چیزی جز آب تغذیه نمی‌کند و به چربی ذخیره شده در مرحله لاروی خود متکی است. مگس در عرض ۵ الی ۸ روز جفت‌گیری می‌کند و تخم می‌گذارد و مدت کوتاهی پس از تخمگذاری، حشره ماده می­‌میرد.

ابعاد محیط زیستی پرورش مگس سرباز سیاه

 مدیریت پسماندهای جامد، به ویژه پسماندهای آلی، یکی از مُبرم‌ترین و جدی‌ترین مسائل زیست‌محیطی است که شهرهای کشورهای با درآمد کم و متوسط با آن مواجه هستند. تقاضا برای توسعه روش‌های کارآمد و پایدار سیستم مدیریت پسماند یک چالش دلهره‌آور باقی مانده است.

یکی دیگر از روش‌های تصفیه زباله‌های زیستی که در سال‌های اخیر به دلیل سادگی فنی و کارآمدی آن شهرت فزاینده‌ای پیدا کرده است، استفاده از مگس سرباز سیاه است. لاروهای مگس سرباز سیاه تبدیل زیستی انواع مختلف ضایعات از جمله کود حیوانی، ضایعات مواد غذایی، ضایعات بازار و سایر فضولات را به زیست توده لارو حشرات و کمپوست آلی امکان پذیر می‌کنند.

لاروها می‌توانند در طیف وسیعی از مواد آلی در حال پوسیدگی به دلیل قطعات دهان جویدنی بزرگ و قدرتمند، میکروبیوتای غنی روده، سیستم ایمنی قوی و فعالیت آنزیمی بالا که به آنها اجازه می‌دهد تا مولکول‌هایی مانند نشاسته، پروتئین‌ها و لیپیدها را متابولیزه کنند، رشد کنند. لاروها مواد زائد آلی را سریع‌تر از کرم‌­های مورد استفاده در ورمی کمپوست تبدیل می‌کنند. هر لارو می‌تواند تا ۲۰۰ میلی‌گرم ضایعات غذایی در روز مصرف کند. همچنین می‌تواند برخی از مواد سمی را از کمپوست انباشته و حذف کند!

دیگر خواص مگس سرباز سیاه

  اطلاعات کمی در مورد محصولات طبیعی ضد میکروبی مگس سرباز سیاه وجود دارد. در سال‌های اخیر علاقه فزاینده‌ای به پتانسیل دارویی مگس سرباز سیاه مشاهده شده است. به غیر از کیتین و کیتوزان، این حشرات همچنین نشان داده اند که پپتیدهای ضد میکروبی (AMPs) با فعالیت‌های قوی علیه باکتری‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها و ویروس‌ها تولید می‌کنند.

   از جمله کلاس‌های AMPهایی که اخیراً از عصاره‌های لارو شناسایی شده‌اند، سکروپین‌ها و دفنسین‌ها هستند. پپتید سکروپین نسبت به آنتی‌بیوتیک آمپی‌سیلین اثربخشی بهتری نسبت به باکتری‌های گرم منفی مانند: اشریشیا کلی، انتروباکتر آئروژنز و سودوموناس آئروژینوزا نشان می‌دهد. پپتیدهای ضد میکروبی شبه دیفنسین، DLP3 و DPL4 فعالیت ضد باکتریایی را در برابر باکتری‌های گرم مثبت، از جمله سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به دارو نشان می‌دهند.

علاوه بر این، لاروها میکرو فلور کود را اصلاح می‌کنند و به طور بالقوه پاتوژن‌های بیماری‌زا مانند E. coli و Salmonella enterica را که دام را تحت تأثیر قرار می‌دهند کاهش می‌دهند. روی هم رفته، مگس سرباز سیاه منبعی امیدوارکننده برای تحقیقات آنتی‌بیوتیکی است که بر اهمیت مطالعات بیشتر اکتشاف زیستی تأکید دارد.